Πολλοί άνθρωποι όταν τους ρωτήσεις που θέλουν να ταξιδέψουν, οι περισσότεροι θα πούνε Κούβα! Για κάποιους μάλιστα αυτό το ταξίδι είναι όνειρο ζωής. Κούβα μια μαγική χώρα. Το κράτος του Φιντέλ Κάστρο, το μέρος που είναι θαμμένος ο Τσε Γκεβάρα, τα περίφημα πούρα Αβάνας, οι απίστευτες γυναίκες που σε κολάζουν, ο τρελός ρυθμός στους χορούς τους (όπως π.χ. Havana Danza, Son Cubano, Mambo, Conga, Habanera, Timba), η επανάσταση του λαού. Στον αθλητισμό πάντα διέπρεπε. Σε πολλά αθλήματα. Μπέιζμπολ, βόλεϊ, μπάσκετ, στίβος και φυσικά το μποξ. Με μεγάλα ονόματα όπως του Χαβιέρ Σοτομαγιόρ, του Τεόφιλο Στίβενσον, του Λου Λίμονετ και άλλων. Το ποδόσφαιρο φυσικά δεν είναι τόσο διαδεδομένο όσο τα υπόλοιπα που αναφέραμε. Και όμως η Κούβα έχει συμμετάσχει σε Παγκόσμιο Κύπελλο και μάλιστα είχε προχωρήσει ως τα προημιτελικά! Χόρεψε mambo στη Γαλλία και έφτασε στην οχτάδα!
Η μεγαλύτερη γιορτή του αθλήματος διοργανώνονταν το 1938, στη χώρα του του Ζιλ Ριμέ προς τιμή του. Αφού ήταν ένας από τους πρωτεργάτες του της ίδρυσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Είχαν προηγηθεί εκείνα της Ουρουγουάης το 1930 και της Ιταλίας το 1934. Βέβαια, η επιλογή της τοποθεσίας προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού, όπου θεωρούσαν ότι ήταν σειρά της Αμερικής. Εξού και εκτός της Βραζιλίας, οι υπόλοιπες χώρες της Λατινικής Αμερικής ως αντίδραση αποφάσισαν να μη λάβουν μέρος!! Κάτι που ίσχυσε και με εκείνες της σημερινής ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Βόρειας και Κεντρικής Αμερικής και της Καραϊβικής. Εξαιρουμένης βέβαια της Κούβας, η οποία και άδραξε τη «χρυσή» ευκαιρία. Μάλιστα, αποτέλεσε την πρώτη αλλά και τελευταία εκπρόσωπο της Καραϊβικής μέχρι την Αϊτή, το 1974. Σημειωτέον, η αποστολή της ξεκίνησε με δυσκολίες, καθώς έπρεπε να πραγματοποιήσει ένα μακρύ ταξίδι μέχρι το Παρίσι.
Στα του τουρνουά είχαμε σημαντικές αλλαγές. Για πρώτη φορά υπήρξε αυτόματη πρόκριση τόσο για τη διοργανώτρια χώρα όσο και την τροπαιούχο, τις Γαλλία και Ιταλία αντίστοιχα. Συνολικά συμμετείχαν 15 ομάδες αντί για 16. Το μαύρο πέπλο του φασισμού και του ναζισμού είχε αρχίσει να σκεπάζει και τον αθλητισμό. Για αυτό άλλωστε ελέω του πολέμου, το επόμενο Παγκόσμιο Κύπελλο έλαβε χώρα το 1950. Η ναζιστική Γερμανία με τον Χίτλερ να κυριαρχεί, προσαρτά στο Γ’ Ράιχ την Αυστρία και να αναγκάζει μεταξύ άλλων, πολύ πιο σοβαρών συνεπειών το αντιπροσωπευτικό της συγκρότημα να αποσύρει τη συμμετοχή του. Καμία χώρα και πολύ σωστά δε δέχτηκε να την αντικαταστήσει. Μια εξέλιξη, επίσης, που είχε ως αποτέλεσμα και τη διάλυση της λεγόμενης «ομάδας θαύμα». Μιας εκπληκτικής εθνικής Αυστρίας, που αν κατέβαινε θα πήγαινε πολύ ψηλά και προσωπική, ταπεινή μου γνώμη είναι ότι θα το έπαιρνε. Το όνομα που της δόθηκε στη δεκαετία του 1930 ήταν «Wunderteam». Με προπονητή τον Hugo Meisl , η ομάδα είχε ένα αήττητο σερί 14 αγώνων μεταξύ Απριλίου του 1931 και Δεκεμβρίου του 1932. Το στυλ της ομάδας επικεντρώθηκε στο γρήγορο πέρασμα που εισήγαγε ο Άγγλος προπονητής Jimmy Hogan που δίδαξε και επηρέασε πολλούς εκείνη την εποχή. Η επιθετική γραμμή ήταν «όνειρο». Με παικταράδες όπως׃ Matthias Sindelar, Josef Bican, Anton Schall, Josef Smistik και Walter Nauschήταν. Αυτή η υπερομάδα αν δεν διαλύονταν τόσο άδικα από τους Ναζί θα τα σάρωνε όλα. Ο Matthias Sindelar, γνωστός ως «Μότσαρτ» και «Der Papierene» λόγω της ελαφριάς κατασκευής του, ήταν το αστέρι και ο αρχηγός της ομάδας. Όμως δεν ήταν η μόνη εθνική που δεν πήγε.
Την ίδια στιγμή, εκτός τουρνουά που διεξήχθη με νοκ άουτ αγώνες για δεύτερη αλλά και τελευταία φορά έμεινε και η Ισπανία λόγω του εμφύλιου πολέμου. Σε ότι αφορά την Ελλάδα, η χώρα μας στην Α’ προκριματική φάση είχε θέσει εκτός την Παλαιστίνη με δύο νίκες (3-1 στο Τελ Αβίβ και 1-0 στην Αθήνα), για να γνωρίσει βαρύ αποκλεισμό στον επόμενο γύρο. Η μετέπειτα φιναλίστ Ουγγαρία τη συνέτριψε 11-1 στη Βουδαπέστη, χωρίς να γίνει το δεύτερο παιχνίδι. Στην τελική φάση του Παγκόσμιου Κυπέλλου, λοιπόν, η Κούβα. Ξεκίνημα με Ρουμανία για το σύνολο του Χοσέ Τάπια, στις 5 Ιουνίου στο «Chapou» της Τουλούζης. Η ποδοσφαιρική λογική έλεγε ότι η ευρωπαϊκή ομάδα εύκολα ή δύσκολα θα ήταν εκείνη που θα περνούσε στον δεύτερο γύρο. Παρόλα αυτά, οι αντίπαλοί της αποδείχθηκαν… σκληρά καρύδια και με το παραπάνω! Εξάλλου εάν και παντελώς άγνωστοι στη «Γηραιά Ήπειρο» στην περιοχή τους αποτελούσαν ένα από τα καλύτερα σύνολα.
Η Ρουμανία προηγήθηκε στο 35’ λεπτό με τον Μπίντεα, με τους Κουβανούς να ανατρέπουν το σκορ!! Ο Χοσέ Μαγκρίνια στο 44’ λεπτό έβγαλε την ασίστ για τον Έκτορ Σοκόρο, ενώ στο 69’ λεπτό, από δημιουργός μετατράπηκε σε σκόρερ για το 2-1. Οι Ρουμάνοι λίγο πριν το φινάλε στο 88’ λεπτό με τον Μπαράτκι, κατάφεραν να φέρουν εκ νέου στα ίσα το ματς, το οποίο οδηγήθηκε στην παράταση. Εκεί, οι δύο ομάδες πέτυχαν από ένα γκολ. Ξανά ο Σοκόρο στο 103’ λεπτό και δύο λεπτά αργότερα ο Ντομπάι για τους Βαλκάνιους διαμόρφωσε το τελικό 3-3. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την ανάγκη διεξαγωγής και δεύτερης αναμέτρησης. Τέσσερις μέρες αργότερα, στο ίδιο γήπεδο, η Κούβα ολοκλήρωσε την έκπληξη. Μάλιστα, το έπραξε με τον ίδιο τρόπο. Καθώς και πάλι βρέθηκε πίσω στο σκορ. Στο 35’ λεπτό ο Ντομπάι έδωσε προβάδισμα στη Ρουμανία, με την ομάδα του Τάπια να απαντά δις στο δεύτερο ημίχρονο με τους Σοκόρο στο 51’ λεπτό και Τόμας Φερνάντες στο 57’ λεπτό, για να φτάσει στο 2-1 που της έδωσε την πρόκριση! Σε ένα ματς με ιδιαίτερα… γύρω-γύρω, όπως προκύπτουν από τα ρεπορτάζ της εποχής. Συγκεκριμένα, από τη μία οι Κουβανοί είχαν σταθεί αρκετά στις καιρικές συνθήκες που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν. Ο επιθετικός της ομάδας, Χουάν Τούνιας είχε αναφέρει λίγες μέρες αργότερα στον Τύπο׃ «Δεν είχαμε συνηθίσει να παίζουμε στη βροχή, γλιστρούσαμε συνέχεια». Από την άλλη, οι εφημερίδες σημείωναν πως αντί του βασικού Μπενίτ Καρβαχάλες χρησιμοποιήθηκε ο αναπληρωματικός τερματοφύλακας, Χουάν Άιρα, καθώς ο πρώτος έπρεπε να είναι σχολιαστής στο κουβανικό ραδιόφωνο! Ο Άιρα όμως ήταν επίσης συγκλονιστικός και αποδείχθηκε ο ακρογωνιαίος λίθος της νίκης πρόκρισης των Κουβανών. Στο ίδιο παιγνίδι ο Φερνάντες υποδείχθηκε σε θέση οφσάιντ από τον επόπτη όταν σκόραρε το νικητήριο γκολ της Κούβας. Όμως ο διαιτητής αγνόησε τον επόπτη, πήρε τη φάση επάνω του και κατακύρωσε το γκολ!!
Πλέον, η Κούβα ήταν στους 8! Στις 12 Ιουνίου καλούταν να αντιμετωπίσει ακόμα ένα ευρωπαϊκό συγκρότημα τη Σουηδία στο «Fort Carre» της Αντίμπ. Σαφώς ανώτερο σύνολο, κάτι που φάνηκε και εντός αγωνιστικού χώρου. Οι Σκανδιναβοί έστησαν από νωρίς πάρτι, φτάνοντας στο εντυπωσιακό 8-0! Μεγάλη διαφορά επιπέδου. Οι Άντερσον στο 9’ λεπτό, στο 81’ λεπτό και στο 89’ λεπτό και Βέτερστρομ στο 22’ λεπτό, στο 37’ λεπτό και στο 44’ λεπτό σημείωσαν χατ-τρικ, με τους Κέλερ στο 80’ λεπτό και Νίμπεργκ στο 84’ λεπτό να συμπληρώνουν το σκορ. Έτσι, η Κούβα στη μοναδική φορά που συμμετείχε σε Παγκόσμιο Κύπελλο ολοκλήρωσε την πορεία της στη φάση των προημιτελικών, έχοντας ως απολογισμό μία νίκη, μία ισοπαλία και μία ήττα με 5 γκολ υπέρ και 12 κατά. Ανεξαρτήτως πως φαίνεται σήμερα στους ουδέτερους, οι Κουβανοί έμειναν πλήρως ικανοποιημένοι από τους συμπατριώτες τους. Ίσως να είναι και μετριασμένος ο εν λόγω χαρακτηρισμός, μιας και τους υποδέχτηκαν ως ήρωες κατά τον επαναπατρισμό τους. Τους έδωσαν λουλούδια, τραγούδησαν για αυτούς και γενικά ότι τιμή μπορούσε να τους δοθεί τους δόθηκε. Γιατί πραγματικά έπαιξαν σαν ήρωες και χόρεψαν με το δικό τους ρυθμό στο πράσινο γρασίδι. Και όπως έλεγε ο «αθάνατος και αιώνιος» Τσε Γκεβάρα׃ «Hasta la victoria siempre».
Από τον Ευστράτιο Φωτεινό