Έτσι αρχίζουν τα παραμύθια και σήμερα θα σας πούμε ένα. Ένα μεγάλο, αληθινό παραμύθι για την ιστορία. Η ιστορία της ανθρωπότητας αλλάζει διαρκώς και εξελίσσεται. Και συνδέεται άμεσα με το ποδόσφαιρο. Μουντιάλ η γιορτή του ποδοσφαίρου. Χρώματα, κουλτούρες και πολιτισμοί γίνονται ένα μέσα σε μια πανδαισία ειρήνης και πάθους. Μια εμπειρία ζωής που πρέπει να ζήσει κάθε άνθρωπος έστω μια φορά στη ζωή του. Όπως αναφέρουμε στον τίτλο μια φορά και ένα καιρό ο πλανήτης ήταν αλλιώς και υπήρχαν κάποιες χώρες. Αυτές είχαν τις δικές τους σημαίες και φανέλες που εμφανίστηκαν σε Παγκόσμιο Κύπελλο. Τώρα πια όμως, που ο κόσμος δυστυχώς άλλαξε αυτές χάθηκαν στα πέρατα της ιστορίας. Όχι όμως και από τη μνήμη μας. Ποτέ δε θα περάσει στη λήθη.
Η πρώτη που δεν υπάρχει είναι η Τσεχοσλοβακία. Ιδρύθηκε ανεπίσημα στις 28 Οκτωβρίου του 1918, οπότε έγινε η πρώτη ανακήρυξη ανεξαρτησίας στο δημαρχείο της Πράγας και επίσημα τον Σεπτέμβριο του 1919 με τη Συνθήκη του Αγίου Γερμανού, μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και τη διάλυση της Αυστρουγγαρίας. Ήταν μια πολύ δυνατή εθνική που ήταν παρούσα σχεδόν σε όλες τις διοργανώσεις. Μάλιστα στα 8 από τα 14 πρώτα Μουντιάλ ήταν παρούσα. Και το ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι δύο φορές πήγε στον τελικό! Προηγήθηκε και στα δύο παιχνίδια αλλά δεν μπόρεσε να αντέξει. Το 1934 στη Ρώμη απέναντι στη μεγάλη Ιταλία και στον Μουσολίνι, ο Πουτς στο 71’ λεπτό έδωσε την ελπίδα. Αλλά τη στέρησε στο 81’ λεπτό ο Όρσι και στην παράταση ο Σκιάβιο στο 95’ λεπτό τελείωσε το όνειρο. Η δεύτερη ήταν κόντρα στη μυθική Βραζιλία το 1962 στη Χιλή. Ο Μάσοπουστ στο 15’ λεπτό έβαλε μπροστά τους Τσεχοσλοβάκους αλλά ο Αμαρίλντο στο 17’ λεπτό, ο Ζίτο στο 69’ λεπτό και ο Βαβά στο 78’ λεπτό έδωσαν στη «σελεσάο» το δεύτερο συνεχόμενο. Όμως τελικά δικαιώθηκε στις 20 Ιουνίου του 1976 στο Βελιγράδι με 31.000 κόσμο. Αφού κατέκτησε το Euro στον τελικό με τη Δυτική Γερμανία. Προηγήθηκε με 2-0 με τα γκολ των Σβέλικ στο 8′ λεπτό και Ντόμπλας στο 25′ λεπτό. Οι πάντα πεισματάρηδες Δυτικογερμανοί μείωσαν στο 28′ λεπτό με τον Ντίτερ Μίλερ και ισοφάρισαν στο 88′ λεπτό με τον Χέλζενμπαϊν. Ο αγώνας πήγε στα πέναλτι. Εκεί ο Χένες έστειλε την μπάλα στα ύψη στο τέταρτο πέναλτι και ο Πανένκα στο πέμπτο και καθοριστικό έκανε το απίστευτο. Σκάβει την μπάλα από την άσπρη βούλα και την στέλνει να αναπαυτεί στην εστία του Σεπ Μάγιερ, που είχε πέσει στην αριστερή του γωνία. Παίκτες και φίλαθλοι εκστασιασμένοι πανηγυρίζουν για το πανέμορφο και απρόσμενο φινάλε, που βρίσκει την Τσεχοσλοβακία νικήτρια με 5-3 και αγκαλιά με το τρόπαιο του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Αργότερα αστειευόμενος ο ίδιος ο Πανένκα δήλωσε׃ «Αν υπήρχε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για κάτι τέτοιο, θα μου άρεσε να κατοχυρώσω αυτή την εκτέλεση». Το 1992, λόγω των αυξανομένων εθνικιστικών εντάσεων στην κυβέρνηση, η Τσεχοσλοβακία διαλύθηκε ειρηνικά από το κοινοβούλιο. Την 1η Ιανουαρίου του 1993 διαλύεται και τυπικά σε δύο ανεξάρτητες χώρες, την Τσεχική Δημοκρατία και τη Σλοβακία. Από τότε η Σλοβακία δεν έχει κάνει τίποτα και η Τσεχία έχει σταθερά μια αξιοπρεπή παρουσία. Αφού στο Euro του 1996 στην Αγγλία πήγε στον τελικό. Στις 30 Ιουνίου στο «Γουέμπλεï» προηγήθηκε με το πέναλτι του Μπέργκερ στο 59’ λεπτό. Αλλά ο Μπίρχοφ στο 73’ λεπτό ισοφάρισε. Στην παράταση ο Μπίρχοφ πάλι στο 95’ λεπτό σκόραρε το «χρυσό« γκολ (πόσο ανόητος κανονισμός) και τελείωσε τον αγώνα. Ενώ το 2004 ακόμα ένα γκολ στην παράταση πάλι, «ασημένιο» αυτή τη φορά από τον «κολοσσό» Δέλλα της στέρησε την ευκαιρία να είναι στον τελικό.
Άραγε έχετε ακούσει ποτέ για μια χώρα που ονομαζόταν Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες? Φανταζόμαστε όχι και είναι λογικό. Οι Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες, δεν ήταν άλλη από την σημερινή Ινδονησία η οποία από… σπόντα βρέθηκε στο Μουντιάλ του 1938. Βλέπετε αυτή που θα έπρεπε παίξει στα Γαλλικά γήπεδα ήταν η Ιαπωνία η οποία αποσύρθηκε και έτσι τη θέση της βρέθηκε η χώρα που ήταν υπό την Ολλανδική κυριαρχία. Η ομάδα των Ολλανδικών Ινδιών κατέβηκε στο Μουντιάλ του 1938 με ένα κράμα παικτών που αποτελούνταν από Ολλανδούς αλλά και γηγενείς ποδοσφαιριστές. Πριν όμως δούμε το μοναδικό παιχνίδι που δώσανε στο παγκόσμιο κύπελλο της Γαλλίας θα πρέπει να πούμε ότι όλα τα παιχνίδια σε αυτό το Μουντιάλ ήταν «νοκ-άουτ». Δεν υπήρχαν γκρουπ ομάδων οι οποίες να παίζανε μεταξύ τους και οι καλύτεροι να περνούσαν στην επόμενη φάση. Η διοργάνωση ξεκίνησε με οκτώ μονά παιχνίδια ανάμεσα στους 16 «φιναλίστ».
Το ένα από αυτά τα παιχνίδια ήταν το Ουγγαρία-Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες. Στις 5 Ιουνίου του 1938, στο γήπεδο της Ρεμς βρέθηκαν αντίπαλες οι δύο ομάδες, με το φαβορί να είναι η Ουγγαρία η οποία διέθετε μία εκπληκτική ομάδα αποτελούμενη από τα «αστέρια» της εποχής Ζένγκελερ και Σάροσι, οι οποίοι είχαν «πληγώσει» της ελληνική ομάδα στο προκριματικό παιχνίδι. Από τη άλλη οι Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες, η σημερινή Ινδονησία, είχε στη σύνθεση της Ολλανδούς αλλά και γηγενείς ποδοσφαιριστές. Ας δούμε τα ονόματα αυτών׃ Tan Mo Heng, Jack Sanniels, Frans Hu Kom, Sutan Anwar, Achmad Nawir, Frans Meeng, Hans Taihuttu, Henk Sommers, Suvarte Soedermadje, Tjaak Pattiwael, Tan Hong Gjien. Αυτή ήταν η βασική εντεκάδα της Ινδονησίας στο μοναδικό της παιχνίδι σε τελική φάση Μουντιάλ. Μάλιστα ο τερματοφύλακας της ομάδας κατέβηκε με τη «μασκότ» στα χέρια του! Προπονητής όλων των παραπάνω ήταν ο επίσης… Ολλανδός Γιαν Μάστενμπρουκ. Μπροστά σε 9.000 θεατές η Ουγγαρία έδειξε από την αρχή ότι ήταν η κυρίαρχη του αγώνα. Στο 13’ λεπτό ο Βίλμος Κόχουτ έβαλε μπροστά στο σκορ τους Μαγυάρους ενώ δύο λεπτά αργότερα 15’ λεπτό ο Γκέζα Τόλντι έκανε το 2-0. Η Ινδονησία δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στο επίπεδο του αγώνα και στο 28’ λεπτό βρέθηκε πίσω στο σκορ με 3-0, μετά το γκολ του «αστέρα» Γκιόργκι Σάροσι. Ο έτερος «αστέρας» των Ούγγρων, ο περίφημος Γκιούλα Ζένγκελερ έκανε το 4-0 στο 35’ λεπτό. Από το πρώτο ημίχρονο η Ουγγαρία είχε εξασφαλίσει την πρόκριση για τους «8» του θεσμού, απέναντι στην αδύναμη ομάδα των τότε Ολλανδικών Ανατολικών Ινδιών.
Στο δεύτερο ημίχρονο οι Ούγγροι πάτησαν «φρένο». Είχαν ήδη εξασφαλίσει την πρόκριση και έτσι έκαναν «οικονομία» δυνάμεων. Παρά το χαμηλό τέμπο του δευτέρου ημιχρόνου, η Ουγγρική ομάδα σκόραρε άλλα δύο τέρματα. Πάλι με τον Ζένγκελερ στο 76’ λεπτό έκανε το 5-0 ενώ πάλι ο Σάροσι στο 89’ λεπτό διαμόρφωσε το τελικό Ουγγαρία-Ανατολικές Ινδίες 6-0. Η μία συμμετοχή της σημερινής Ινδονησίας σε τελική φάση Μουντιάλ ποδοσφαίρου δεν ήταν και η καλύτερη. Το 6-0 ήταν ένα «βαρύ» σκορ, όμως οι παίκτες των Ολλανδικών Ανατολικών Ινδιών εκπροσώπησαν την χώρα τους που βρίσκονταν επί Ολλανδικής κατοχής, με αξιοπρέπεια. Γνώριζαν ότι δεν είχαν καμιά ελπίδα να ξεπεράσουν το ανυπέρβλητο εμπόδιο της Ουγγαρίας και κατάφεραν να κρατήσουν το σκορ σε λογικά επίπεδα. O αρχηγός της ομάδας Achmad Nawir στο προσωπικό του ημερολόγιο έγραφε׃ «Ήταν για το άθλημα, το οποίο φέρνει χαρά στη ζωή και όχι να μετατρέπεται σε μία βάρβαρη αναζήτηση επιτυχίας». Οι Ινδονήσιοι παίξανε για τη χαρά του αθλήματος και όχι για να κατακτήσουν το παγκόσμιο κύπελλο. Ήταν η πρώτη ομάδα της Ασίας που αγωνίστηκε σε παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου και ας έκανε μόνο μία εμφάνιση. Να πούμε και δύο λόγια πως απελευθερώθηκε. Η Εθνική Επανάσταση της Ινδονησίας ή ο Πόλεμος της Ανεξαρτησίας της Ινδονησίας ήταν μια ένοπλη σύγκρουση και διπλωματικός αγώνας μεταξύ της Δημοκρατίας της Ινδονησίας και της Ολλανδικής Αυτοκρατορίας και μια εσωτερική κοινωνική επανάσταση κατά τη μεταπολεμική και μεταπολεμική Ινδονησία. Πραγματοποιήθηκε μεταξύ της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας της Ινδονησίας το 1945 και της μεταβίβασης της κυριαρχίας των Κάτω Χωρών στις Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες στη Δημοκρατία των Ηνωμένων Πολιτειών της Ινδονησίας στα τέλη του 1949.
Πάμε τώρα και στις επόμενες δύο εθνικές που δε θα ξαναδούμε δυστυχώς, αλλά ήταν ομαδάρες και δε σβήνουν ποτέ από μέσα μας. Η τεράστια Γιουγκοσλαβία. Η εκπληκτική εθνική με παικταράδες που έπαιξε οκτώ φορές σε τελική φάση Μουντιάλ. Πήγε και δύο φορές στον ημιτελικό. Η πρώτη ήταν στο πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο που διεξήχθη στην Ουρουγουάη. Απέναντι στους γηπεδούχους Ουρουγουανούς στις 27 Ιουλίου του 1930 στο στάδιο «Σεντενάριο» του Μοντεβιδέο μπροστά σε 93.000 θεατές ηττήθηκαν με το βαρύ 6-1. Το σκορ άνοιξε ο Βουγιαντίνοβιτς στο 4’ λεπτό. Όμως μετά ο Σέα με χατ-τρικ στο 18’ λεπτό, στο 67’ λεπτό, στο 72’ λεπτό, ο Ανσέλμο με δύο γκολ στο 20’ λεπτό και στο 31’ λεπτό και τέλος ο Ιριάρτε στο 61’ λεπτό διαμόρφωσαν το τελικό αποτέλεσμα. Η Ουρουγουάη κατέκτησε το τρόπαιο απέναντι στην Αργεντινή με 4-2. Η δεύτερη φορά ήταν το 1962 στη Χιλή. Εκεί απέναντι στην Τσεχοσλοβακία στις 13 Ιουνίου του 1962 έχασε με 3-1. Ο Καντράμπα στο 48’ λεπτό έβαλε μπροστά τους Τσεχοσλοβάκους. Ο Γιέρκοβιτς στο 69’ λεπτό ισοφάρισε. Αλλά ο Σέρερ στο 80’ λεπτό και στο 84’ λεπτό ολοκλήρωσε τη νίκη για την ομάδα του Ρούντολφ Βιτλάτσιλ (Rudolf Vytlačil). Οι τεράστιοι «πλάβι» πήγαν και στο Euro πάλι δύο φορές αλλά όχι σε ημιτελικούς αλλά σε τελικούς. Η πρώτη το 1960 όταν η Σοβιετική Ένωση τους στέρησε το όνειρο στην παράταση. Ο Γκάλιτς στο 43’ λεπτό έβαλε τη Γιουγκοσλαβία σε θέση οδηγού αλλά στο 49’ λεπτό ο Μετρεβέλι και στο 113’ λεπτό ο Πονεντέλνικ καθόρισαν το νικητή. Και η δεύτερη οκτώ χρόνια αργότερα στην Ιταλία. Κόντρα στους οικοδεσπότες ο τελικός έγινε στις 8 Ιουνίου του 1968 στη Ρώμη. Παρουσία 85.000 θεατών. Ο Τζάγιτς στο 39′ φέρνει τους Γιουγκοσλάβους κοντά στο τρόπαιο. Αλλά ο Ντομενγκίνι στο 80′ λεπτό σώζει τους Ιταλούς. Δύο μέρες αργότερα, αφού δεν υπήρχε η διαδικασία παράτασης και πέναλτι ο τελικός επαναλήφθηκε. Στις 10 Ιουνίου πάλι στη Ρώμη με 55.000 κόσμο αυτή τη φορά η Ιταλία επικρατεί εύκολα με 2-0. Ο Ρίβα στο 12′ λεπτό και ο Αναστάζι στο 31′ λεπτό δίνουν το πρώτο Euro στη «σκουάντρα ατζούρα». Έτσι άδοξα έχασε δύο τελικούς η μεγάλη των «πλάβι» σχολή. Πριν πάμε στη Σοβιετική ένωση που δεν υπάρχει δυστυχώς και αυτή πια να δούμε λίγο πως ιδρύθηκε και διαλύθηκε η Γιουγκοσλαβία. Ήταν κράτος της Ευρώπης στο δυτικό μέρος των Βαλκανίων κατά το μεγαλύτερο διάστημα του 20ου αιώνα. Σχηματίστηκε μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο το 1918 με το όνομα Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων μετά τη συγχώνευση του προσωρινού Κράτους των Σλοβένων, Κροατών και Σέρβων (που αυτοανακηρύχθηκε μετά τη διάλυση της πρώην Αυστροουγγαρίας) με το ανεξάρτητο Βασίλειο της Σερβίας. Η σερβική βασιλική οικογένεια των Καρατζόρτζεβιτς έγινε η δυναστεία του Βασιλείου των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων. Το Βασίλειο κέρδισε τη διεθνή του αναγνώριση στις 13 Ιουλίου του 1922 στη Διάσκεψη των Πρεσβευτών στο Παρίσι. Η χώρα ονομάστηκε έτσι από τους Νότιους Σλαβικούς λαούς που σχημάτισαν την πρώτη τους ένωση, μετά από αιώνες στους οποίους τα εδάφη τους ήταν μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της Αυστροουγγαρίας. Μετονομάστηκε σε Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας στις 3 Οκτωβρίου του 1929. Στις 27 Απριλίου του 1992 τυπικά διαλύθηκε. Και λέμε τυπικά γιατί από το 1990 άρχισαν τα «όργανα» και το 1991 ανακήρυξαν ανεξαρτησία η Κροατία και η Σλοβενία. Πραγματικά η μεγαλύτερη σχολή στον αθλητισμό σε όλα τα αθλήματα. Αλλά επενέβησαν και άλλα κράτη που τους έχουμε και «φίλους» τρομάρα μας για τη διάλυση της. Τους χάλαγε τα σχέδια σε πολλά όχι μόνο στον αθλητισμό. Η καταπληκτική κωμικοτραγική δραματική ταινία «Underground» του 1995 σε σκηνοθεσία Εμίρ Κουστουρίτσα και σενάριο του σκηνοθέτη και του Ντούσαν Κοβάσεβιτς. Με την αξέχαστη νοσταλγική μουσική του Γκόραν Μπρέκοβιτς τα λέει όλα για το τι έγινε και πως έγινε όλο αυτό στη Γιουγκοσλαβία. Μέσα από την ιστορία και τις περιπέτειες δύο φίλων, απεικονίζεται η γιουγκοσλαβική ιστορία από την αρχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έως την αρχή των Γιουγκοσλαβικών πολέμων. Η ταινία είναι μια διεθνής συμπαραγωγή με εταιρείες από τη Γιουγκοσλαβία (Σερβία), τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Τσεχία και την Ουγγαρία και έχει διάρκεια 163′ λεπτά. Σε συνεντεύξεις, ο Κουστουρίτσα δήλωσε ότι η αρχική έκδοση της ταινίας ήταν πάνω από 320′ λεπτά και ότι αναγκάστηκε να μειώσει τη διάρκεια.
Το «Underground» απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών το 1995. Ήταν το δεύτερο βραβείο του Κουστουρίτσα στις Κάννες μετά το Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές (1985). Η ταινία είναι επίσης γνωστή με τον υπότιτλο׃ «Once Upon a Time There Was One Country» (Μια φορά κι έναν καιρό υπήρχε μια χώρα). Είναι η φράση με την οποία αρχίζει και τελειώνει, που ήταν ο τίτλος της μίνι-σειράς πέντε ωριαίων επεισοδίων στη σερβική τηλεόραση RTS. Αχ Γιουγκοσλαβία… Και πάμε στην εκπληκτική Σοβιετική Ένωση (καταραμένη να είναι η ώρα που διαλύθηκε). Αυτή η υπερδύναμη σε όλους τους τομείς και ειδικά στον αθλητισμό. Συγκεκριμένα στον «βασιλιά των σπορ». Στα πρώτα πέντε Μουντιάλ απουσίαζε. Στη συνέχεια όμως ήταν παρούσα στα εφτά από τα εννιά. Μέχρι το 1990 που κατέρρευσε (ας ελπίσουμε να ξαναγίνει Ένωση στο μέλλον). Το 1966 έφτασε στην Αγγλία στα ημιτελικά. Εκεί στο «Γκούντισον Παρκ» στις 25 Ιουλίου ηττήθηκε με 2-1 από τη Δυτική Γερμανία. Ο Χάλερ στο 42’ λεπτό και ο Μπεκενμπάουερ στο 67’ λεπτό έκαναν το 2-0 για να μειώσει στο τελικό 2-1 ο Πορκουγιάν στο 88’ λεπτό. Φυσικά έγιναν μεγάλες «σφαγές» από διαιτητές σε βάρος των Σοβιετικών σε Παγκόσμια Κύπελλα. Όπως το 1986 με το Βέλγιο, το 1990 με την Αργεντινή και άλλες μικρότερες. Σε διοργανώσεις Euro τώρα, κατέκτησε το πρώτο το 1960 νικώντας τη Γιουγκοσλαβία όπως είδαμε πιο πάνω. Ενώ άλλες τρεις φορές πήγε στον τελικό. Στο αμέσως επόμενο το 1964 έχασε από την οικοδέσποινα Ισπανία στο «Σαντιάγκο Μπερναμπέου» μπροστά σε 80.000 θεατές. Στο 6’ λεπτό ο Περέδα άνοιξε το σκορ, στο 8’ λεπτό ο Κουσαΐνοφ ισοφάρισε για να έρθει ο Μαρθελίνο στο 84’ λεπτό και να χαρίσει το πρώτο διεθνές τρόπαιο στους Ίβηρες.
Το 1972 στο Βέλγιο η Σοβιετική Ένωση βρήκε απέναντι της τη Δυτική Γερμανία. Στις 18 Ιουνίου μπροστά σε 44.000 θεατές στις Βρυξέλλες, οι Γερμανοί ήταν πολύ ανώτεροι και κέρδισαν με 3-0. Ο Μίλερ στο 27’ λεπτό, στο 58’ λεπτό και ενδιάμεσα ο Βίμερ στο 52’ λεπτό έκριναν το αποτέλεσμα. Και τέλος το 1988 στη Δυτική Γερμανία έπαιξε τον τελευταίο τελικό της στις 25 Ιουνίου. Οι νέοι «Ιπτάμενοι Ολλανδοί» καλούνταν να πετύχουν αυτό που δεν κατάφερε η μεγάλη ολλανδική γενιά του «ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου» τη δεκαετία του ’70. Όχι απλώς τα κατάφεραν, αλλά πρόσθεσαν στον θρίαμβό τους και μια πινελιά ποδοσφαιρικής μαγείας. Το σκορ άνοιξε ο Ρούντ Γκούλιτ στο 32’ λεπτό και στο 54’ λεπτό o Μάρκο Βαν Μπάστεν, ύστερα από σέντρα και από πλάγια θέση, πετυχαίνει το ομορφότερο γκολ της καριέρας του και ένα από τα πιο θεαματικά όλων των εποχών, δείγμα της μεγάλης κλάσης του. Οι 63.000 φίλαθλοι που βρίσκονται στο «Ολυμπιακό Στάδιο» του Μονάχου και ο Ρινάτ Ντασάεφ, ο τερματοφύλακας των Σοβιετικών, αποσβολωμένοι, παρακολουθούν απλά την μπάλα να καρφώνεται στη δεξιά γωνία και η Ολλανδία για πρώτη φορά στην ιστορία της κατακτούσε την κορυφή της Ευρώπης. Στο 2-0 βέβαια υπάρχει και η καταλυτική απόκρουση του Βαν Μπρόικελεν στο πέναλτι του Μπελάνοφ. Εκεί «κλείδωσε» ο τίτλος για τους Ολλανδούς. Ο μοναδικός μέχρι σήμερα. Να πούμε και δύο λόγια για την ίδρυση και τη διάλυση της. Το art of football διδάσκει και ιστορία εκτός από αθλητικές ιστορίες ποδοσφαίρου. Μετά τον εμφύλιο πόλεμο (1917-1923) που ακολούθησε της Οκτωβριανής επανάστασης, δημιουργήθηκαν οι πρώτες σοβιετικές σοσιαλιστικές δημοκρατίες. Χρονολογικά, οι σοσιαλιστικές δημοκρατίες που δημιουργήθηκαν ήταν: Η Ρωσική Σ.Ο.Σ.Δ. που ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 1917, η Ουκρανική Σ.Σ.Δ. που ιδρύθηκε στις 10 Μαρτίου του 1919. Φυσικά η Λευκορωσική Σ.Σ.Δ στις 31 Ιουλίου του 1920, η Αρμενική Σ.Σ.Δ που ιδρύθηκε το 1920, η Αζερική Σ.Σ.Δ. που ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1920, και η Γεωργιανή Σ.Σ.Δ. που ιδρύθηκε το 1921. Στις 12 Μαρτίου του 1922 οι σοβιετικές δημοκρατίες της Γεωργίας, του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας, ενώθηκαν και σχημάτισαν την Υπερκαυκασιανή ΣΟΣΔ.
Τον Αύγουστο του 1922 και ύστερα από πρόταση της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος των Μπολσεβίκων (το κόμμα των Μπολσεβίκων θα μετονομαστεί σε Κομμουνιστικό, πολλά χρόνια αργότερα, το 1952), διορίστηκε μια επιτροπή με επικεφαλής τον Ιωσήφ Στάλιν που είχε την αρμοδιότητα ως׃ «Λαϊκός Επίτροπος επί των Εθνοτήτων» που θα επεξεργαζόταν τις δυνατότητες ενοποίησης των σοβιετικών σοσιαλιστικών δημοκρατιών. Η αναφορά του Στάλιν με τον τίτλο׃ «Για τις αμοιβαίες σχέσεις της ΡΣΟΣΔ (Ρωσική Σοβιετική Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία) με τις ανεξάρτητες Δημοκρατίες». Πρότεινε την ενσωμάτωση στη ΡΣΟΣΔ των υπόλοιπων δημοκρατιών. Με το σκεπτικό αυτό διαφώνησε έντονα ο Λένιν, που πρότεινε τη δημιουργία μιας εθελοντικής ένωσης σε ισότιμη βάση όλων των σοβιετικών δημοκρατιών ως μέσο ενίσχυσης της αυτοδιάθεσης και ανεξαρτησίας των διαφόρων εθνοτήτων. Τον Οκτώβριο του 1922 η Κεντρική Επιτροπή ενέκρινε τη θέση του Λένιν, και δόθηκε εντολή να καταρτιστεί ένα σχέδιο πάνω στη βάση της Ένωσης. Όταν το σχέδιο ετοιμάστηκε προωθήθηκε για ψήφιση στα κατά τόπους συνέδρια όλων των σοβιετικών δημοκρατιών. Στις 30 Δεκεμβρίου του 1922 κατά τη διάρκεια του 1ου Ενωσιακού συνεδρίου των Σοβιέτ που πραγματοποιήθηκε στο θέατρο Μπολσόι της Μόσχας, ιδρύθηκε το κράτος της Σοβιετικής Ένωσης. Υπήρχαν 1.727 αντιπρόσωποι της Ρωσικής ΣΟΣΔ, 347 αντιπρόσωποι της ΣΣΔ της Ουκρανίας, 33 αντιπρόσωποι της ΣΣΔ Λευκορωσίας και 91 από τη ΣΟΣΔ Υπερκαυκασίας (οι αντιπρόσωποι ήταν ανάλογοι του πληθυσμού των χωρών) υπέγραψαν για την Ένωση των χωρών τους και τη δημιουργία της ΕΣΣΔ. Η Σοβιετική Ένωση διαλύθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 1991. Ήταν αποτέλεσμα της διακήρυξης 142. Του Ανωτάτου Σοβιέτ της Σοβιετικής Ένωσης. Η διακήρυξη επιβεβαίωσε την ανεξαρτησία των πρώην Σοβιετικών δημοκρατιών και ίδρυσε την Κοινοπολιτεία των Ανεξάρτητων Κρατών (ΚΑΚ), παρόλο που πέντε από τους υπογράφοντες το επικύρωσαν πολύ αργότερα ή δεν το έκαναν καθόλου. Την προηγούμενη μέρα, ο πρόεδρος της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο όγδοος και τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, παραιτήθηκε και έδωσε τις εξουσίες του συμπεριλαμβανομένων των κωδικών εκτόξευσης των Σοβιετικών πυρηνικών πυραύλων (Τσεγκέτ) στον Ρώσο πρόεδρο Μπόρις Γέλτσιν. Εκείνο το βράδυ, στις 7:32 μ.μ. η Σοβιετική σημαία υπεστάλη από το Κρεμλίνο για τελευταία φορά και αντικαταστάθηκε με την προεπαναστατική Ρωσική σημαία. Προηγουμένως, από τον Αύγουστο έως τον Δεκέμβριο, όλες οι ενωσιακές δημοκρατίες, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, είχαν ανακηρύξει ανεξαρτησία. Την εβδομάδα πριν την επίσημη διάλυση της ένωσης, 11 δημοκρατίες υπέγραψαν το Πρωτόκολλο της Άλμα-Άτα, ιδρύοντας επίσημα τον ΚΑΚ και ανακηρύσσοντας ότι η Σοβιετική Ένωση είχε σταματήσει να υπάρχει. Οι Επαναστάσεις του 1989 και η διάλυση της ΕΣΣΔ (ρωσικά: распад СССР) επίσης σήμαναν το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Και από τότε έγινε πολύ χειρότερος ο κόσμος παγκοσμίως. Η επόμενη ομάδα που δε θα ξαναδούμε είναι το Ζαΐρ. Σημερινή ονομασία Λαϊκή Κυριαρχία του Κονγκό. Αγωνίστηκε το 1974 στο Μουντιάλ της Δυτικής Γερμανίας. Φυσικά δεν πήρε ούτε ένα βαθμό και ακόμα υπάρχει το 9-0 από την Γιουγκοσλαβία του Μπάγεβιτς. Η πιο βαριά ήττα όλων των εποχών. Θα θυμάστε ότι έχουμε κάνει ολόκληρο αφιέρωμα που αναφέρουμε τα πάντα με κάθε λεπτομέρεια για τη «θρυλική» συμμετοχή της αφρικανικής χώρας στο Παγκόσμιο Κύπελλο.
Φτάνουμε στο τέλος σιγά σιγά με δύο εθνικές που έγιναν μία. Γιατί κάποτε υπήρχαν δύο Γερμανίες. Η Δυτική και η Ανατολική. Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Κυπέλλου και την ήττα του ναζισμού η Γερμανία χωρίστηκε. Η Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας (ΛΔΓ) (γερμανικά: Deutsche Demokratische Republik, DDR), γνωστή ανεπίσημα και ως Ανατολική Γερμανία. Ήταν κομμουνιστικό κράτος το οποίο ιδρύθηκε στις 7 Οκτωβρίου του 1949 στη σοβιετική ζώνη κατοχής, συμπεριλαμβανομένου και του σοβιετικού τμήματος του Βερολίνου. Το εθνικό της σύνθημα ήταν׃ «Proletarier aller Länder, vereinigt Euch! (Προλετάριοι όλων των χωρών, ενωθείτε!). Ενώ ο εθνικός της ύμνος׃ «Auferstanden aus Ruinen» (Αναστημένη από τα ερείπια). Ήταν ένα πολύ οργανωμένο κράτος με τα πολλά καλά του κομμουνισμού και τα κακά φυσικά. Καθόλου ανεργία, δωρεάν υγεία και παιδεία. Φαγητό για κάθε σπίτι. Και φυσικά τα άσχημα όπως η όχι τόσο ελευθερία και οι παρακολουθήσεις από τη διαβόητη «στάζι». Στον αθλητισμό η χώρα επένδυσε και είχε εκπληκτικά αποτελέσματα. Ειδικά σε Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν στις πρώτες θέσεις με πολλά μετάλλια. Ναι υπήρχε το ντόπινγκ που κατηγορούσε η Δύση και είναι αλήθεια πράγματι. Λες και οι δυτικά κράτη δίνουν πορτοκαλάδες στους αθλητές του. Στο ποδόσφαιρο η Ανατολική Γερμανία συμμετείχε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 που έγινε στη Δυτική Γερμανία. Έδωσε προκριματικούς αγώνες και πέρασε σε αντίθεση με τη Δυτική που ως διοργανώτρια δε χρειάστηκε να κουραστεί. Το ακόμα πιο ωραίο είναι ότι οι Δύο Γερμανίες βρέθηκαν στον ίδιο όμιλο. Και μάλιστα η Ανατολική νίκησε τη Δυτική με 1-0 και τερμάτισε στην πρώτη θέση με τη Δυτική να ακολουθεί στη δεύτερη. Το ιστορικό παιχνίδι έγινε στις 22 Ιουνίου στο «Βόλκσπάρκσταντιον» του Αμβούργου, παρουσία 61.000 θεατών. Το γκολ πέτυχε ο Σπάρβασερ στο 77’ λεπτό. Αυτή ήταν η μοναδική φορά σε Μουντιάλ. Σε εκείνη τη διοργάνωση η Δυτική Γερμανία κατέκτησε το τρόπαιο. Αφού στον τελικό επικράτησε με 2-1 της μεγάλης Ολλανδίας. Ο Νέεσκες πέτυχε στο πρώτο λεπτό το γκολ με πέναλτι. Οι περίφημες πάσες πριν την ανατροπή έμειναν στην ιστορία. Όπως έμεινε και η ανατροπή με τον Μπράιτνερ στο 25’ λεπτό με πέναλτι και τον «μπόμπερ» Μίλερ στο 43’ λεπτό. Ο τελικός έγινε φυσικά στο «Ολυμπιακό Στάδιο» του Μονάχου με 73.000 φιλάθλους στις 7 Ιουλίου. Πήρε άλλα δύο τρόπαια. Το 1954 απέναντι στην Ελβετία. Στο «θαύμα της Βέρνης» με αντίπαλο την τεράστια Ουγγαρία με 3-2. Έχουμε κάνει και σε αυτό αναλυτικό αφιέρωμα με τον Χέλμουτ Ραν. Και φυσικά στις 8 Ιουλίου του 1990 στη Ρώμη με 74.000 κόσμο. Με το πέναλτι του Μπρέμε στο 85’ λεπτό στη νίκη με 1-0 κόντρα στον «Θεό» Ντιέγκο Μαραντόνα. Έχει φυσικά κατακτήσει και τρία Euro. Το πρώτο όπως είδαμε κόντρα στη Σοβιετική Ένωση. Το δεύτερο το 1980 στην Ιταλία. Στις 22 Ιουνίου στη Ρώμη με 48.000 στις κερκίδες. Αντίπαλος το φοβερό Βέλγιο. Στο 10’ λεπτό ο Χρούμπες έβαλε το πρώτο γκολ. Ο Βαντερέικεν στο 75’ λεπτό ισοφάρισε με πέναλτι και ο Χρούμπες πάλι στο 88’ λεπτό καθάρισε για τη Δυτική Γερμανία. Στα μόνα Παγκόσμια Κύπελλα που έλειψε ήταν το πρώτο του 1930 και του 1950. Μέχρι το 1990 και την ένωση από τα 14 που έγιναν ήταν στα 12! Στα τέλη της δεκαετίας του ’80 η αλλαγή της ηγεσίας της Σοβιετικής Ένωσης οδηγεί σε πολιτική σύγκλισης, σε (ειρηνικές) επαναστάσεις και τελικά στην πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος της Ανατολικής Γερμανίας και των άλλων κρατών μερών του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Με την πτώση του σιδηρού παραπετάσματος στην κεντρική Ευρώπη ανοίγουν και τα σύνορα μεταξύ Δυτικής Γερμανίας και Ανατολικής Γερμανίας.
Η Γερμανική επανένωση (γερμανικά Deutsche Wiedervereinigung) ήταν η διαδικασία, κατά την οποία το 1990 η Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας (γερμανικά Deutsche Demokratische Republik/DDR) προσχώρησε στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας (γερμανικά Bundesrepublik Deutschland/BRD) σχηματίζοντας έτσι την ενωμένη Γερμανία μετά από 41 χρόνια. Αποτέλεσε δε την κορύφωση μιας σειράς γεγονότων στο Ανατολικό Μπλοκ που σήμαναν την κατάρρευση του Υπαρκτού Σοσιαλισμού και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Το τέλος της διαδικασίας ενοποίησης αναφέρεται επισήμως ως γερμανική ενότητα (γερμανικά Deutsche Einheit) και γιορτάζεται έκτοτε στις 3 Οκτωβρίου (Ημέρα της Γερμανικής Ενότητας, γερμανικά Tag der deutschen Einheit). Με τη γερμανική επανένωση, το Βερολίνο έγινε και πάλι πρωτεύουσα της Ενιαίας Γερμανίας. Οι νικήτριες Συμμαχικές δυνάμεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου αφήνουν τη χώρα, γεγονός που για τη Γερμανία σημαίνει την επαναφορά της ανεξαρτησίας της. Πολλοί φυσικά Ανατολικογερμανοί ακόμα θυμούνται τα ωραία που είχαν. Ενώ κάποιοι άλλοι χαίρονται που έχουν ελευθερία. Όλοι πάντως έκαναν το «modus vivendi» (τρόπος συμβιβασμού ζωής). Από τότε ως ένα κράτος πια η Γερμανία κερδίζει ακόμα ένα Euro το 1996 κόντρα στην Τσεχία όπως είδαμε. Και το Μουντιάλ του 2014 στη Βραζιλία, στις 13 Ιουλίου απέναντι στην Αργεντινή του Μέσι. Με το γκολ στην παράταση του Μάριο Γκέτσε στο 113’ λεπτό στο ιστορικό «Μαρακανά» με 74.000 οπαδούς. Εδώ έφτασε στο τέλος το αφιέρωμα για τις ομαδάρες που υπήρχαν και που δε θα ξαναδούμε (αν και ελπίζουμε κάποιες από αυτές να ξαναγίνουν). Το art of football θα είναι πάντα εδώ να σας ενημερώνει και να εκφράζει τη γνώμη του χωρίς φόβο και με τόλμη. Να συνεχίσετε να μας διαβάζετε γιατί σας έχουμε νέα θέματα που θα ταράξουν τα νερά. Και έρευνες που κανένα site δεν κάνει. Αγαπάμε αυτό που κάνουμε και συνεχίζουμε…
Από τον Ευστράτιο Φωτεινό