To 9o Εuro είχε έντονο πολιτικό παρασκήνιο και ανακατατάξεις ομάδων/χωρών από την ημέρα που άρχισε η προκριματική φάση μέχρι τα τελικά της Σουηδίας. Η σκανδιναβική χώρα φιλοξένησε τη διοργάνωση σε μόλις τέσσερα γήπεδα χωρητικότητας από 23,000 μέχρι 40,000 θεατών. Καμία σχέση με τα τεράστια γήπεδα των προηγούμενων Euro σε Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία. Τα προκριματικά ξεκίνησαν τον Μάιο του ‘90 αλλά μέχρι το καλοκαίρι του ’92 κάποιες χώρες είτε διασπάστηκαν σε περισσότερες (ΕΣΣΔ), είτε λόγω εμπόλεμης κατάστασης ήταν έτοιμες να διασπαστούν (Ενωμένη Γιουγκοσλαβία), είτε ενώθηκαν από δύο σε μία (Ανατολική και Δυτική Γερμανία). Στα προκριματικά έλαβαν μέρος 33 χώρες χωρισμένες σε εφτά ομίλους, με τους πρώτους κάθε ομίλου να ταξιδεύουν στα γήπεδα της Σουηδίας. Στους ομίλους μόνο η Γαλλία και η ΕΣΣΔ κατέκτησαν άνετα την πρωτιά. Οι υπόλοιπες πρώτες θέσεις κρίθηκαν στον ένα ή στους δύο βαθμούς. Στον 4ο όμιλο η Γιουγκοσλαβία έχοντας μια καταπληκτική ομάδα (ή σωστότερα καταπληκτικές μονάδες) κατέκτησε την πρώτη θέση έναν βαθμό πάνω από την αξιόμαχη Δανία. Στον 5ο όμιλο η κληρωτίδα έβγαλε 
σαν αντιπάλους τις Δ. Γερμανία, Α. Γερμανία, Βέλγιο, Ουαλία και Λουξεμβούργο. Από την ημερομηνία της κλήρωσης μέχρι και τον πρώτο προκριματικό αγώνα του ομίλου στις 12/09/90 μεσολάβησε η ένωση Δυτικής και Ανατολικής Γερμανίας, έτσι οι πέντε αντίπαλοι έγιναν τέσσερις με την ενωμένη πλέον Γερμανία να καταλαμβάνει τη πρώτη θέση σε έντονα εορταστικό κλίμα. Η έναρξη του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία οδήγησε την OYEΦΑ να αποβάλει τους «Πλάβι» και στη θέση τους να καλέσει εσπευσμένα τους Δανούς λίγες μέρες πριν την έναρξη του τουρνουά. Ακόμη ένα αξιομνημόνευτο γεγονός ήταν η συμμετοχή της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών (CIS) στη θέση της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία πήρε την πρόκριση πριν τη διάλυση της αλλά κατά τη διάρκεια του Euro δεν υπήρχε πλέον σαν χώρα. Σε αυτήν την κοινοπολιτεία συμμετείχαν δώδεκα χώρες της πρώην ΕΣΣΔ.
Μετά από όλα αυτά τα εξωαγωνιστικά οι οκτώ φιναλίστ συγκεντρώθηκαν στα γήπεδα της Σουηδίας, με τους διοργανωτές αλλά και τους Σκωτσέζους να κάνουν την παρθενική τους εμφάνιση σε τελική φάση Εuro. Στον πρώτο όμιλο υπήρχαν δύο ξεκάθαρα φαβορί και δύο αουτσάιντερ. Μετά από έξι πολύ κλειστά ματς με τρεις ισοπαλίες και άλλα τρία παιχνίδια που κρίθηκαν στο γκολ τα φαβορί -Γαλλία και Αγγλία- μοιράστηκαν την τελευταία θέση με δύο βαθμούς. Αντίθετα τα αουτσάιντερ Σουηδία και Δανία πήρανε την πρώτη και δεύτερη θέση αντίστοιχα. Στο δεύτερο όμιλο τα προγνωστικά επιβεβαιώθηκαν έτσι Ολλανδία και -ενιαία πλέον- Γερμανία πέρασαν στα ημιτελικά. Αξιοπρόσεκτη ήταν η προσπάθεια της πρώην ΕΣΣΔ που στα δύο πρώτα παιχνίδια είχε αποσπάσει δύο ισοπαλίες από Γερμανία και Ολλανδία. Στο τελευταίο ματς κρατούσε την πρόκριση στα χέρια της όμως η ήττα από την αδιάφορη Σκωτία με το ευρύ 3-0 έδωσε την πρόκριση σε Ολλανδούς και Γερμανούς.
Στον πρώτο ημιτελικό Γερμανία και Σουηδία προσέφεραν ωραίο θέαμα αλλά τα «Πάντσερ» δε δυσκολεύτηκαν ιδιαίτερα αφού ήταν μπροστά στο σκορ σε όλη τη διάρκεια του αγώνα. Το τελικό 3-2 διαμορφώθηκε από τους Χέσλερ (11′) και Ρίντλε (59′, 88′) για τους Γερμανούς ενώ οι γηπεδούχοι μείωσαν δύο φορές με τους Μπρόλιν (πεν. 64′) και Άντερσον (89′).
Ο δεύτερος ημιτελικός ήταν ανάμεσα στη νικήτρια της προηγούμενης διοργάνωσης Ολλανδίας και της Δανίας μίας ομάδας που κυριολεκτικά μπήκε από το …παράθυρο στα γήπεδα της Σουηδίας. Ο μέσος της Ιταλικής Πίζα Χένρικ Λάρσεν έκανε το ματς της ζωής του πετυχαίνοντας δύο από τα συνολικά πέντε «διεθνή» του τέρματα. H Ολλανδία ωστόσο απάντησε δύο φορές, πρώτα με τον νεαρό τότε Μπέργκαμπ και λίγο πριν το φινάλε με τον Ράικαρντ. Το παιχνίδι πήγε στην παράταση και μετά στα πέναλντι όπου ο τότε κορυφαίος ποδοσφαιριστής του κόσμου Μάρκο φαν Μπάστεν θα γίνει ο μοιραίος για την ομάδα του αφού θα νικηθεί από τον Πέτερ Σμαίχελ. Τα υπόλοιπα πέναλντι βρήκανε στόχο έτσι η Δανία θα πάει για πρώτη φορά στην ιστορία της σε τελικό μεγάλης διοργάνωσης αντίθετα οι «Οράνιε» των φαν Μπαστεν, Κούμαν, Ράικαρντ, Γκούλιτ, Μπέργκαμπ, Βόουτερς, Μπλίντ θα επιστρέψουν στη πατρίδα τους.
Στην έδρα της ιστορικής Γκέντεμποργκ το Ούλεβι η παγκόσμια πρωταθλήτρια Γερμανία θα αντιμετώπιζε την ομάδα που ξεπέρασε κάθε προσδοκία και έφτασε μέχρι τον τελικό, τη Δανία. Εκεί ο Σμάιχελ κυριολεκτικά θα «κατεβάσει ρολά» και θα πει πολλές φορές το «όχι» στις προσπάθειες κυρίως των Κλίνσμαν και Ρίντλε. Οι Δανοί θα έχουν τη τύχη να προηγηθούν στην πρώτη τους ευκαιρία στο 18′ με σουτ-κεραυνό του Γένσεν. Οι Γερμανοί παρά την ασφυκτική πίεση προς την άμυνα των Δανών δε μπορούσαν με τίποτα να ισοφαρίσουν αφού ο Πέτερ Σμάιχελ ήταν ο απόλυτος κυρίαρχος εντός και εκτός της εστίας του. Σα να μην έφτανε αυτό για τη Γερμανία, στο 78′ ο Βίλφορτ κόντρα στη ροή του παιχνιδιού θα διαμορφώσει το τελικό 2-0 κάνοντας τον Δανό ομοσπονδιακό προπονητή Ρίτσαρντ Μόλλερ Νίελσεν τον πιο ευτυχισμένο και δικαιωμένο άνθρωπο του κόσμου. Μερικούς μήνες νωρίτερα ο Δανός ομοσπονδιακός είχε έρθει σε έντονη αντιπαράθεση με το μεγάλο αστέρι της ομάδας και επιθετικό της Μπαρτσελόνα Μίκαελ Λάουντρουπ. Όταν μετά την ήττα από τη Γιουγκοσλαβία στην
προκριματική φάση ο Λάουντρουπ είπε “ή αυτός ή εγώ!” θεωρώντας ότι τα αίτια της ήττας προερχόταν από τον πάγκο. Η ομοσπονδία όμως δεν έκανε το χατίρι του ποδοσφαιριστή και έτσι αυτός που αποχώρησε από την εθνική ομάδα ήταν ο Λάουντρουπ και όχι ο Νίελσεν. Το Euro της Σουηδίας ήταν η πρώτη μεγάλη διοργάνωση που στο πίσω μέρος της φανέλας των ποδοσφαιριστών αναγράφονταν το όνομα τους. Στη κορυφαία 11άδα του Euro βρέθηκαν μόνο δύο παίχτες της πρωταθλήτριας Ευρώπης ο Σμάιχελ και ο Μπράιαν Λάουντρουμπ, τέσσερις Γερμανοί, τρείς Ολλανδοί και δύο Γάλλοι. Τον τίτλο του πρώτου σκόρερ μοιράστηκαν τέσσερις παίχτες με τρία τέρματα ο καθένας Λάρσεν (Δανία), Ρίντλε (Γερμανία), Μπέργκαμπ (Ολλανδία) και Μπρόλιν (Σουηδία).
Από τον Μιχάλη Μαντζουράνη.
