Το The art of football λόγω των ημερών θα βγει λίγο …εκτός θέματος. Ναι μεν θα παραμείνουμε στο παλιό διεθνές ποδόσφαιρο αλλά κάνοντας ένα αφιέρωμα (χωρισμένο σε τρία μέρη) στις συμμετοχές της εθνικής Ελλάδος στα προκριματικά του Κυπέλλου Εθνών Ευρώπης/ Εuro. Όπως επίσης και στην πορεία της «Γαλανόλευκης» στην τελική φάση του Εuro 1980 που έγινε στα γήπεδα της Ιταλίας. To αφιέρωμα σταματάει στα προκριματικά του Euro 2000 γιατί μετά από αυτή τη διοργάνωση ακολούθησε ο θρίαμβος του 2004. Για το «έπος» της Πορτογαλίας έχουν γραφτεί από τότε χιλιάδες αφιερώματα και είναι λογικό αυτές τις μέρες να «βομβαρδιζόμαστε» από ακόμη περισσότερα. Γιαυτό νομίζουμε ότι ακόμη ένα αφιέρωμα ούτε θα είχε νόημα ούτε θα μας έκανε σοφότερους.
Θα πάμε πάνω από 60 χρόνια πίσω και στο μακρινό 1958, όπου η Ελλάδα ήταν ανάμεσα στις δεκαέξι χώρες που είχαν εκφραστεί θετικά στη νέα διοργάνωση της ΟΥΕΦΑ δηλώνοντας συμμετοχή στα προκριματικά του Εuro 1960, ελπίζοντας σε ένα θαύμα. Το πρώτο παιχνίδι της εθνικής Ελλάδος την εποχή των Λινοξυλάκη, Λουκανίδη, Πολυχρονίου, Νεστορίδη κ.α για αυτή τη νεοσύστατη διοργάνωση έγινε στο μεγαλοπρεπές Παρκ Ντε Πρενς του Παρισιού. Την 1η Οκτωβρίου 1958 η Γαλλία φιλοδώρησε την Ελλάδα με εφτά τέρματα σε ένα παιχνίδι που έληξε 7-1 για τους γηπεδούχος. Το Ελληνικό τέρμα το πέτυχε ο Ηλίας Υφαντής του Ολυμπιακού στο 48′ μειώνοντας προς στιγμήν σε 3-1. Η ρεβάνς έγινε δύο μήνες αργότερα στη «Λεωφόρο» και το τελικό 1-1 άφησε ικανοποιημένους τους 19.000 Έλληνες φιλάθλους που γέμισαν το ιστορικό γήπεδο.
Τέσσερα χρόνια αργότερα η Ελλάδα ναι μεν συμμετείχε στη κλήρωση της προκριματικής φάσης αλλά δεν αγωνίστηκε σε κανένα παιχνίδι. Η εθνική Ελλάδος κληρώθηκε να αντιμετωπίσει στον πρώτο προκριματικό την Αλβανία. Λόγω όμως των μηδαμινών διπλωματικών σχέσεων της χώρας μας με την Αλβανία (η οποία είχε απομονωθεί από πάρα πολλές χώρες εκείνη την εποχή) η Ελληνική κυβέρνηση δεν επέτρεψε στο αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα να αντιμετωπίσει τη γειτονική χώρα. Έτσι η Αλβανία άνευ αγώνα πέρασε στην επόμενη φάση των προκριματικών.
Πάμε στο Εuro του 1968 που ήταν το πρώτο με προκριματική φάση ομίλων. Η εθνική Ελλάδος -σε έναν όμιλο που η υπήρχε η κορυφαία ομάδα της Ευρώπης εκείνη τη δεκαετία Σοβιετική Ένωση- κατέλαβε την τιμητική δεύτερη θέση πάνω από Αυστρία και Φινλανδία. Ωστόσο στις 16/10/66 η Εθνική μας σημείωσε την πρώτη της νίκη σε προκριματική φάση Κυπέλλου Εθνών Ευρώπης όταν με δύο γκολ του επιθετικού του Άρη, Αλέκου Αλεξιάδη στο Καυταντζόγλειο επικράτησε με 2-1 της Φινλανδίας. Η Ελλάδα ολοκλήρωσε την παρουσία της στον όμιλο με δύο νίκες, μία ισοπαλία και δύο ήττες από την πανίσχυρη ΕΣΣΔ. Το τελευταίο παιχνίδι με την Αυστρία στη Βιέννη διεκόπη στο 86′ ενώ το σκορ ήταν 1-1. Πρώτος σκόρερ της Ελλάδας αλλά και του ομίλου σε αυτή την προκριματική φάση ήταν ο Γιώργος Σιδέρης με τέσσερα τέρματα ενώ ξεχώρισαν οι Δομάζος, Παπαϊωάννου, Οικονομόπουλος, Σούρπης, Σοφιανίδης, Μποτίνος, Γιούτσος.
Η επόμενη διοργάνωση ήταν το Euro 1972 όπου η Ελλάδα συμμετείχε στον τρίτο προκριματικό όμιλο αλλά από τη στιγμή που δεν κατάφερε να κερδίσει δύο φορές τη Μάλτα (μία νίκη και μία ισοπαλία) δεν μπόρεσε να ελπίζει σε κάτι καλό. Έτσι τερμάτισε στην τρίτη θέση αρκετά πίσω από την πρώτη Αγγλία (11β.), τη δεύτερη Ελβετία (9β.) ενώ τέταρτη ήταν η Μάλτα (2β.). Τα πιο «βαριά» ονόματα σε αυτήν την αποτυχημένη προκριματική σειρά ήταν οι Δομάζος, Παπαϊωάννου, Δεληκάρης, Κούδας, Κρητικόπουλος, Συνετόπουλος, Χρηστίδης.
Στα προκριματικά του Euro 1976 η Ελλάδα είχε μία πολύ καλή παρουσία τερματίζοντας δεύτερη στον όγδοο όμιλο μόλις δύο βαθμούς πίσω από την πρωταθλήτρια κόσμου και Ευρώπης Δ. Γερμανία. Από την οποία απέσπασε μάλιστα δυο ισοπαλίες στα μεταξύ τους παιχνίδια. Στο εντός έδρας 2-2 του “Γ. Καραϊσκάκης” η Ελλάδα προηγήθηκε δύο φορές με γκολ των Δεληκάρη και Ελευθεράκη αλλά ισοφαρίστηκε δύο φορές στο 51′ με τον Κούλμαν και στο 82΄με τον Βίμερ ενώ το 1-1 του Ντίσελντορφ ήταν μέχρι τότε ίσος το καλύτερο αποτέλεσμα στην ιστορία της «Γαλανόλευκης». Η ήττα όμως από τη Μάλτα με 2-0 δύο αγωνιστικές πριν το τέλος της στέρησε τη δυνατότητα να ολοκληρώσει την προκριματική φάση στην πρώτη θέση του ομίλου «παρέα» με τη «Νασιονάλμαντσαφτ». Σε αυτήν την προκριματική σειρά υπό τις οδηγίες του Αλκέτα Παναγούλια αγωνίστηκαν κάποια από τα «Ιερά τέρατα» του Ελληνικού ποδοσφαίρου όπως οι Δομάζος, Δεληκάρης, Αντωνιάδης, Παπαϊωάννου, Κούδας, Μαύρος, Σαράφης, Τερζανίδης, Ελευθεράκης, Οικονομόπουλος, Φοιρός, Κρητικόπουλος
Από τον Μιχάλη Μαντζουράνη.