O Αλκέτας Παναγούλιας ήταν ο άνθρωπος που μετά τον πολύ καλό προκριματικό γύρο του προηγούμενου Euro (1976) θα οδηγούσε επιτέλους την Ελλάδα σε μία τελική φάση μεγάλης διοργάνωσης. Βέβαια τον βοήθησε και το γεγονός ότι οι ομάδες που προκρίνονται δεν είναι πλέον τέσσερις αλλά οκτώ. Στον βατό και ισορροπημένο έκτο
όμιλο η Ελλάδα (7β.) άφησε πίσω της την Ουγγαρία (6β.), τη Φινλανδία (6β.) και την Σοβιετική Ένωση (5β.). Αν και το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα ξεκίνησε με δύο εκτός έδρας ήττες από Φινλανδία (3-0) και ΕΣΣΔ (2-0) ανέκαμψε και πήρε τελικά τη μεγάλη πρόκριση. Σε αυτή την προκριματική φάση η Ελλάδα πέτυχε και κάποιες εντυπωσιακές νίκες όπως το 8-1 επί της Φινλανδίας στη «Λεωφόρο» με χατ-τρικ του Μαύρου και το 4-1 επί της Ουγγαρίας στο Καυταντζόγλιο. Στο τελευταίο εντός έδρας ματς η εθνική μας ομάδα επικράτησε με 1-0 επί της Σοβιετικής Ένωσης και σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα αποτελέσματα πήρε την πρόκριση στα τελικά της Ιταλίας. Πρώτος σκόρερ για τη «γαλανόλευκη» στα προκριματικά ήταν ο Θωμάς Μαύρος με τέσσερα τέρματα ενώ Γαλάκος και Νικολούδης πέτυχαν από τρία.
Στις 11 Ιουνίου 1980 στο «Σαν Πάολο» της Νάπολι το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα αντιμετώπισε την -προ διετίας φιναλίστ του Παγκοσμίου Κυπέλλου αλλά πλέον ανανεωμένη- Ολλανδία η οποία προηγήθηκε με πέναλντι του Κιστ στο 65’. Την εσχάτη των ποινών κέρδισε με εντυπωσιακό τρόπο ο Ντικ Νανίγκα ο οποίος ερχόμενος από πίσω πέφτει πάνω στον Βασίλη Κωνσταντίνου που βρίσκονταν στη γωνία της μεγάλης του περιοχής. Όλα αυτά μακριά από τη μπάλα με τον Ανατολικογερμανό διαιτητή Άντολφ Πρόκοπ να θεωρεί ο Έλληνας γκολκίπερ βάζει τρικλοποδιά στον Ολλανδό επιθετικό. Λίγο πριν το φινάλε της αναμέτρησης ο Άνθιμος Καψής «σημαδεύει» το δοκάρι των «Οράνιε», μετά από εκτέλεση κόρνερ του Μαίκ Γαλάκου χάνοντας έτσι την ευκαιρία να ισοφαρίσει και να δώσει στην Ελλάδα ένα θετικό αποτέλεσμα. Στο επόμενο ματς ο αντίπαλος ήταν μια εξίσου καλή ομάδα, η νικήτρια της προηγούμενης διοργάνωσης Τσεχοσλοβακία. Στις 14 Ιουνίου στο Ολίμπικο ο Αλκέτας Παναγούλιας παρέταξε την ομάδα με στόχο τη νίκη που θα την κραταγέ στο κόλπο της πρόκρισης. Όμως η Τσεχοσλοβακία επιβεβαίωσε το ρόλο του φαβορί και με γκολ των Πανένκα 6′, Βίζεκ 26′, Νεχόντα 63′ πήρε τη νίκη με 3-1 πάρα την προσπάθεια των Ελλήνων διεθνών που
ισοφάρισαν στο 14′ με το τότε μεγάλο ταλέντο του Ελληνικού ποδοσφαίρου, τον 22χρόνο φορ του Πανιωνίου Νίκο Αναστόπουλο. Το τελευταίο παιχνίδι στο Ντελε Άλπι του Τορίνο ήταν διαδικαστικού χαρακτήρα αφού ότι και να γίνονταν η Δ. Γερμανία θα τερμάτιζε πρώτη και η Ελλάδα τελευταία. Οι δύο ομάδες παρατάχτηκαν με αρκετές αλλαγές, ο Αλκέτας Παναγούλιας έδωσε την ευκαιρία και σε άλλους ποδοσφαιριστές να αγωνιστούν και να συμμετέχουν σε αυτή τη γιορτή του ποδοσφαίρου. Έτσι η εθνική μας ομάδα πήρε το άκρως κολακευτικό 0-0 -και μαζί τον πρώτο της βαθμό σε μεγάλη διοργάνωση- από τους μετέπειτα πρωταθλητές Ευρώπης.
Το ρόστερ της εθνικής αποτελούνταν από τους παρακάτω ποδοσφαιριστές: Λιβανθινός Σ. (Αμ. ΠΑΟ, 3συμ), Γαλάκος Μ. (Αμ. ΟΣΦΠ, 3συμ), Κούης Ν. (Μεσ. Άρης, 3συμ), Μαύρος Θ. (Επ. ΑΕΚ, 3συμ), Κωστίκος Γ. (Επ. ΠΑΟΚ, 3συμ), Κωνσταντίνου Β. (Τερ. ΠΑΟ, 2συμ), Κυράστας Γ. (Αμ. ΟΣΦΠ, 2συμ), Καψής Α. (Αμ. ΠΑΟ, 2συμ) που ήταν και αρχηγός της ομάδας, Φοιρός Γ. (Αμ. Άρης, 2συμ), Τερζανίδης Χ. (Αμ. ΠΑΟ, 2συμ), Ιωσηφίδης Κ. (Αμ. ΠΑΟΚ, 2συμ), Αρδίζογλου Χ. (Επ. ΑΕΚ, 2συμ), Ξανθόπουλος Μ. (Επ. Ηρακλής, 2συμ), Αναστόπουλος Ν. (Επ. Πανιώνιος, 2συμ/1τερμ), Νικολούδης Τ. (Μέσ. ΟΣΦΠ, 1συμ), Δαμανάκης Γ. (Μέσ. ΠΑΟΚ, 1συμ), Γούναρης Γ. (Αμ. ΠΑΟΚ, 1συμ), Κούδας Γ. (Μεσ. ΠΑΟΚ, 1συμ), Ραβούσης Π. (Αμ. ΑΕΚ, 1συμ), Νικολάου Λ. (Αμ. ΑΕΚ, 1συμ), Πουπάκης Λ. (Τερ. ΟΦΗ, 1συμ) τέλος ο Στέλιος Παπαφλωράτος του Άρη ήταν ο τρίτος τερματοφύλακας της εθνικής και ο μοναδικός από όσους ταξίδεψαν στην Ιταλία που δεν κατέγραψε συμμέτοχη.
Η πρόκριση της Εθνικής Ελλάδος σε αυτή τη μεγάλη διοργάνωση με βάση τις συνθήκες της εποχής και τη δυναμική των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών ήταν μία τεράστια επιτυχία. Στο Euro της Ιταλίας η Ελλάδα γίνεται μόλις η 13η χώρα της Ευρώπης που συμμετέχει στην τελική φάση της διοργάνωσης. Αν σκεφτούμε ότι χώρες με μεγαλύτερη ποδοσφαιρική παράδοση σε εθνικό, συλλογικό, αλλά και ατομικό επίπεδο όπως η Σκωτία, η Πορτογαλία, η Σουηδία, η Πολωνία, η Αυστρία κ.α. δεν είχαν καταφέρει μέχρι τότε να βρεθούν σε αυτή τη γιορτή του ποδοσφαίρου κάνει αυτή την επιτυχία ακόμη μεγαλύτερη.
Από τον Μιχάλη Μαντζουράνη.
