Κανείς δεν θέλει να κερδίζει με ατιμίες. Ή μήπως όχι? Τόσα σκάνδαλα για στημένα παιχνίδια βλέπουμε τα τελευταία χρόνια. Ακόμα κι έτσι, όμως, με τα καλοστημένα αυτά συστήματα που εφευρίσκουν, οι παρανομούντες θα μπορούσαν να διδαχτούν πολλά από τον Ρομπέρτο Ρόχας, έστω κι αν θα έπρεπε να… βελτιώσουν λίγο τις τεχνικές του! Ρομπέρτο Ρόχας. Τώρα σίγουρα οι περισσότεροι, αναρωτιέστε και ξύνετε το κεφάλι σας για το ποιος είναι αυτός. Και όμως αυτή η «θρυλική» μορφή παραλίγο να αποκλείσει για πρώτη φορά στην ιστορία, τη Βραζιλία από Παγκόσμιο Κύπελλο. Χάρη σε αυτόν τον τύπο η «σελεσάο» λίγο έλειψε να μην πάει σε τελική φάση Μουντιάλ. Γεννήθηκε στις 8 Αυγούστου 1957 στην πρωτεύουσα της χώρας, το Σαντιάγκο. Από μικρός έδειχνε ότι κατείχε το άθλημα. Ο Ρομπέρτο Ρόχας είναι Χιλιανός γκολκίπερ και, την δεκαετία του ’80, ήταν ένας από τους καλύτερους της Λατινικής Αμερικής στην θέση του. Ξεκίνησε στην μικρή Αβιασιόν, αλλά μετά από έξι σεζόν πήρε μεταγραφή στην μεγάλη ομάδα της Χιλής, την Κόλο Κόλο. Με την φανέλα της πιο δημοφιλούς ομάδας της χώρας, κατέκτησε τον εθνικό τίτλο το 1983 και το 1986.

   Παράλληλα, εντυπωσίαζε και με την εθνική στα μεγάλα τουρνουά. Έδωσε το παρών στο Κόπα Αμέρικα το 1983, το 1987 και το 1989. Οι καταπληκτικές του εμφανίσεις στο Κόπα Αμέρικα το 1987 του έδωσαν την μεταγραφή στο εξωτερικό, στη Σάο Πάολο, έναν από τους πιο μεγάλους συλλόγους της Βραζιλίας. Η εντυπωσιακή του παρουσία κάτω απ’ τα δοκάρια, του έδωσε το προσωνύμιο «Κόνδορας». Και φτάνουμε στο 1989. Στην στιγμή που τον σημάδεψε αιώνια. Εν έτει 2023, τα εισιτήρια της Νοτίου Αμερικής που οδηγούν στο Παγκόσμιο Κύπελλο, βγαίνουν μέσα από έναν ενιαίο όμιλο με όλες τις ομάδες να συμμετέχουν σε αντίθεση με το 1990. Με την Αργεντινή να έχει ήδη τσεκάρει το εισιτήριο ως κάτοχος του τροπαίου απέμεναν τρία εισιτήρια για το Μουντιάλ της Ιταλίας. Οι υπόλοιπες ομάδες χωρίστηκαν σε τρεις ομίλους των τριών με τον νικητή του ομίλου να  προκρίνεται. Σε έναν από τους τρεις ομίλους βρέθηκαν η Βραζιλία, η Χιλή και η Βενεζουέλα. Όπως είναι λογικό Βραζιλία και Χιλή ξεχώρισαν και πριν την μεταξύ τους αναμέτρηση στο «Μαρακανά» βρέθηκαν ισόβαθμοι με πέντε βαθμούς. Οι Βραζιλιάνοι όμως ήταν στην πρώτη θέση λόγω καλύτερης διαφοράς τερμάτων. Αυτό σήμαινε πως τον Σεπτέμβριο του 1989 η Χιλή έπρεπε να νικήσει μέσα στο Ρίο Ντε Τζανέιρο για να πάρει την πρόκριση. Μετά από ένα πρώτο ημίχρονο χωρίς γκολ, η «σελεσάο» άνοιξε το σκορ στο 49’ λεπτό με τον  Καρέκα δίνοντας το έναυσμα σε 141.072 οπαδούς να αρχίσουν να πανηγυρίζουν. Τα δευτερόλεπτα περνούσαν και οι οπαδοί των «καριόκας» άρχισαν να ξεσηκώνονται στις εξέδρες, με αφορμή τη διαφαινόμενη νίκη της ομάδας τους. Μία απ’ αυτούς, η Ρόσμαρι ντε Μέλο, πέταξε μια φωτοβολίδα μπροστά απ’ την εστία του Ρομπέρτο Ρόχας. Και ενώ μέχρι τότε, η Βραζιλία κρατούσε σχετικά άνετα το υπέρ της σκορ, στο 62’ λεπτό όλα αλλάζουν.

   Ο Χιλιανός σωριάστηκε στο έδαφος και η κάμερα έδειξε το ματωμένο πρόσωπό του. Ο γκολκίπερ της βραζιλιάνικης Σάο Πάολο μεταφέρθηκε εκτός αγωνιστικού χώρου και οι Χιλιανοί αρνήθηκαν να συνεχίσουν το ματς, φοβούμενοι για τη σωματική τους ακεραιότητα. Προφανής στόχος τους, να τιμωρηθεί η Βραζιλία για να πάρουν αυτοί την πρόκριση. Το ματς διεκόπη στο 67’ λεπτό οριστικά. Το «Μαρακανά» πάγωσε. Οι συμπαίκτες του έτρεξαν δίπλα του και παγωμένοι κοιτούσαν τον Ρόχας να κρατάει το μέτωπό του. Εκεί όπου ιδρώτας και αίμα είχαν αρχίσει να δημιουργούν μια ανατριχιαστική εικόνα. Το πρόσωπο του σκισμένο και ματωμένο, και τα γάντια του γεμάτα αίματα. Γρήγορα μεταφέρθηκε εκτός γηπέδου. Όμως οι συμπαίκτες του αρνήθηκαν να επιστρέψουν στον αγωνιστικό χώρο για τα τελευταία είκοσι λεπτά του παιχνιδιού, μετά από απαίτηση του προπονητή Ορλάνδο Αραβένα. Η αιτιολογία τους είναι ότι δεν τους παρέχεται ασφάλεια για να συνεχίσουν. Το παιχνίδι σταματά εκεί ενώ τα αίματα είναι πια παντού. Ο διαιτητής του αγώνα, ο Αργεντινός Χουάν Λουστάου προσπάθησε να τους μεταπείσει να επιστρέψουν για να συνεχιστεί ο αγώνας, χωρίς όμως επιτυχία. Μάλιστα, κατά την αποχώρηση τους ένας από τους παίκτες της Χιλής ο Πατρίσιο Γιάνεζ, έδειξε τα γεννητικά του όργανα προς το κοινό εξοργίζοντας ακόμα περισσότερο τους οπαδούς στις εξέδρες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το ματς να διακοπεί οριστικά. Βαριά τιμωρία περίμενε την Βραζιλία κάτι που σήμαινε πως η Χιλή θα ήταν αυτή που θα έπαιρνε το παιχνίδι. Έστω και στα χαρτιά και φυσικά την πρόκριση για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Ο αρχηγός της «σελεσάο», Ρικάρντο Γκόμες, ανέφερε χαρακτηριστικά μέρες αργότερα׃ «Έπαθα σοκ μόλις είδα τον Ρόχας στα αίματα. Αμέσως σκέφτηκα ότι χάθηκε η ευκαιρία να αγωνιστώ σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο».

   Η χαρά της Χιλής όμως δεν κράτησε πολύ. Και αυτό γιατί την επόμενη ημέρα το σχέδιο τους αποκαλύφθηκε με τον πιο ξεδιάντροπο τρόπο. Το βίντεο του αγώνα, αλλά και αρκετές φωτογραφίες αποκάλυψαν αυτό που υποστήριξαν από την πρώτη στιγμή οι Βραζιλιάνοι. Η φωτοβολίδα, όχι απλά δεν είχε χτυπήσει τον Ρόχας, αλλά είχε προσγειωθεί τουλάχιστον ένα μέτρο μακριά. Τι ακριβώς είχε κάνει αυτός ο απίστευτος τύπος? Μία από τις κάμερες τον εξέθεσε ανεπανόρθωτα. Αφού είχε κρύψει στα γάντια του ένα ξυραφάκι με το οποίο έσκισε και χαράκωσε το πρόσωπό του, ακριβώς τη στιγμή που έπεφτε κοντά του η φωτοβολίδα!! Μάλιστα, η βραζιλιάνικη αστυνομία είχε εντοπίσει και συνέλαβε την οπαδό που έριξε τη φωτοβολίδα στον αγωνιστικό χώρο. Αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Ρόχας προκαλούσε με την συμπεριφορά του. Σε ηλικία 21 ετών, είχε εμπλακεί σε σκάνδαλο με πλαστά διαβατήρια για να αγωνιστεί στο πρωτάθλημα U20 της Νότιας Αμερικής το 1979, ενώ το 1983 είχε βρεθεί θετικός σε απαγορευμένες ουσίες μετά από ένα φιλικό με την Αγγλία με συνέπεια να αποκλειστεί από την Ολυμπιακή ομάδα του 1984!! Μπουμπούκι από τα λίγα! Κανείς δεν πίστευε όμως, ότι ένας ποδοσφαιριστής θα έφτανε σε αυτό το σημείο για να κερδίσει με αυτό τον τρόπο ένα παιχνίδι. Το σημείο κλειδί για να αποκαλυφθεί η σκευωρία ήταν ένας φωτογράφος, ο Αργεντινός Ρικάρντο Αλφιέρι, ο οποίος είχε σε καρέ όλη την φάση και αποκάλυπτε το σχέδιο του Ρόχας. Ο τότε πρόεδρος της βραζιλιάνικης ομοσπονδίας, Ρικάρντο Τεξέιρα, ζήτησε άμεσα τις φωτογραφίες αφού σε διαφορετική περίπτωση ο Αλφιέρι δεν θα μπορούσε να φύγει από την χώρα! Τελικά υπήρξαν τέσσερις καθαρές λήψεις του όλου περιστατικού, από τη φωτοβολίδα στον αέρα, μέχρι την προσγείωση ένα μέτρο μακριά από τον Ρόχας. Έχοντας τις αποδείξεις στα χέρια του ο Τεξέιρα ταξίδεψε στην Ελβετία για την δικαίωση από τους αξιωματούχους της ΦΙΦΑ. Την ίδια ώρα ο Ρόχας ομολόγησε ότι κόπηκε με μια λεπίδα ξυραφιού κρυμμένη σε ένα από τα γάντια του και πως ο προπονητής της εθνικής Χιλής, Ορλάντο Αραβένα, σε συνεννόηση με τον γιατρό της ομάδας, Ντάνιελ Ροντρίγκες, είχαν ζητήσει από τον Ρόχας να προσποιηθεί τον τραυματία ώστε να υπάρξει διακοπή του αγώνα.

    Δέκα ημέρες μετά το παιχνίδι, η ΦΙΦΑ αποφάσισε τον ισόβιο αποκλεισμό του Ρόχας από το ποδόσφαιρο (η ποινή αυτή έπεσε το 2001) καθώς και τον αποκλεισμό της Χιλής από τα επόμενα προκριματικά για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994. Ο αγώνας κατοχυρώθηκε υπέρ της Βραζιλίας με 2-0. Μετά από έρευνα, φανερώθηκε ότι ο κόουτς Αραβένα μιλούσε σε γουόκι-τόκι με τους Ρόχας και Ροντρίγκες, διατάζοντάς τους να μείνουν στον αγωνιστικό χώρο, ενώ επίσης διέταξε και την αποκομιδή του Ρόχας με φορείο εκτός αγωνιστικού χώρου! Τέλος, ο αρχηγός της ομάδας, Φερνάντο Αστένγκο, τιμωρήθηκε με πέντε χρόνια αποκλεισμό, επειδή πήρε την ομάδα και έφυγε από το γήπεδο, «παραπονούμενος» για τις κακές συνθήκες. Τιμωρία υπήρξε τόσο για τον πρόεδρο της Χιλιανής ομοσπονδίας, Σέρχιο Στόπελ, όσο και για τον γιατρό Ντάνιελ Ροντρίγκες. Τις επόμενες ημέρες, υπήρξαν επεισόδια μπροστά από την πρεσβεία της Βραζιλίας στη Χιλή, αφού τα μέσα ενημέρωσης της χώρας επέμεναν πως η φωτοβολίδα είχε χτυπήσει τον Ρόχας ενώ το προχώρησαν ακόμα περισσότερο κάνοντας λόγο για οργανωμένο σχέδιο του Χαβελάνζε για να προκριθεί η Βραζιλία. Το «Maracanazo» των Χιλιανών, παραμένει μέχρι σήμερα το μεγαλύτερο σκάνδαλο στην Λατινική Αμερική! Ακούγεται αδιανόητο επαγγελματίες ποδοσφαιριστές να καταστρώνουν μια τέτοια απάτη για να πετύχουν τον σκοπό τους. Ειδικά όταν εκείνη η ομάδα της Χιλής ήταν ιδιαίτερα ταλαντούχα και αν συνεχιζόταν ίσως και να μπορούσε να πάρει τη νίκη. Και φυσικά τη μεγάλη πρόκριση. Από την στιγμή που αν σκεφτεί κανείς, ότι η Βραζιλία που παρουσιάστηκε στα γήπεδα της Ιταλίας λίγους μήνες μετά δεν θεωρείται και από τις καλύτερες ομάδες που έχουν βγάλει οι κάτοχοι πέντε Παγκοσμίων Κυπέλλων.

   Τελικά το 2001 και μετά από πολλές αιτήσεις μεταμέλειας, η ΦΙΦΑ ήρε την τιμωρία του Ρόχας. Όμως ο κόσμος δεν ξέχασε ποτέ την ντροπή. Στα 43 του χρόνια επέστρεψε στα γήπεδα, για τελευταία φορά με τη φανέλα της εθνικής, όμως οι συμπατριώτες του τον υποδέχτηκαν με έκρηξη θυμού, που τον έκανε να δακρύσει. Μετά το παιχνίδι, θεωρώντας υπεύθυνη τη ΦΙΦΑ και το «σπρώξιμο» στις άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής ξέσπασε και είπε׃ «Θα έδινα τα πάντα για να με συγχωρήσουν. Αν ήμουν απ’ την Αργεντινή ή την Ουρουγουάη, δε θα μου επέβαλαν ποτέ δια βίου αποκλεισμό» ανέφερε, χωρίς να αναγνωρίσει το λάθος του. Μετά από χρόνια σε νέα συνέντευξη του κάπως σαν να «μαλάκωσε» λέγοντας׃ «Έκοψα το πρόσωπό μου από υπερηφάνεια και ακεραιότητα εκείνο το βράδυ. Το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι κατέστρεψα το όνειρο μιας ολόκληρης χώρας και τους έκλεψα την ευκαιρία να δουν τη Χιλή δυνατή στο Παγκόσμια των ΗΠΑ». Ο Χιλιανός γκολκίπερ πλέον ζει κι εργάζεται στη… Βραζιλία, όπου προπονεί τους τερματοφύλακες της Σπορτ Ρεσίφε (της πρώτης ομάδας στην καριέρα του σπουδαίου Ριβάλντο!), ενώ ήταν και στη Σάο Πάολο. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια του, δεν είναι πολύ καλά λόγω κάποιων ασθενειών που υπέστη. Το 2015, έπρεπε να υποβληθεί σε μεταμόσχευση ήπατος μετά από ηπατική ανεπάρκεια. Επιπλέον, υπέφερε από πλευριτική συλλογή, που έπρεπε να αφαιρέσει μέρος αυτού του οργάνου. Ο ίδιος δήλωσε ότι περνάει δύσκολα και εξαιτίας της πανδημίας του Covid-19. Ο πρώην τερματοφύλακας τόνισε ότι δεν φεύγει από το σπίτι του και ότι, λόγω αυτής της απόφασης, δεν έχει δει την οικογένειά του εδώ και αρκετό καιρό. Πιο συγκεκριμένα δήλωσε׃ «Οι μόνες φορές που βγήκα ήταν για να πάω σε μια διαβούλευση και οι πέντε φορές που εμβολιάστηκα. Ούτε τα παιδιά μου ούτε τα εγγόνια μου μπορούν να έρθουν στο σπίτι μου.  Δεν τα έχω δει από τότε που εμφανίστηκε η πανδημία και σήμανε συναγερμός ότι έπρεπε να προστατευτούν, τον Φεβρουάριο του 2020. Πριν, ούτε εγώ έβγαινα πολύ έξω, οπότε δεν είχα κανένα πρόβλημα να μείνω στο σπίτι γιατί μου αρέσει».

   Πρόσθεσε στη συνέχεια ότι, ακόμα κι αν το ήθελε, δεν πλησιάζει την οικογένειά του׃ «Η κόρη μου είναι έγκυος και δεν μπορώ να την αγκαλιάσω, είναι περίπλοκο. Αν και τους βλέπω όλους, όταν μιλάμε στο WhatsApp, αλλά δεν είναι το ίδιο. Όμως αυτό έχουμε τώρα». Στην ίδια συνέντευξη στο LUN, ο «Κόνδορας» διαβεβαίωσε ότι θα ήθελε να φύγει, αλλά προτιμά να συνεχίσει να φροντίζει τον εαυτό του για να μην επιδεινώσει την κατάσταση της υγείας του׃ «Φυσικά, κάποιος θέλει να πάει για ψώνια, στο γήπεδο, να συναντηθεί με φίλους, με την οικογένεια, να πάει στη Χιλή να δω τα αδέρφια μου, αλλά δυστυχώς δεν μπορώ, τι να κάνω»? Στην ίδια γραμμή υποστήριξε την απόφασή του μετά τα σοβαρά επεισόδια που χρειάστηκε να περάσει׃ «Πάλεψα τόσο σκληρά για να ζήσω, τόσο πολύ που πάλεψα για να βελτιώσω την υγεία μου και δεν μπορείς να το χαλάσεις σε ένα λεπτό. Καταλαβαίνουν, δεν υπάρχει πρόβλημα». Επιπλέον, ο Ρομπέρτο ​​Ρόχας βρήκε την ευκαιρία να σχολιάσει ότι δεν μπορούσε να παραστεί στην κηδεία του Πελέ, παρά το γεγονός ότι η νεκρώσιμη πομπή πέρασε κοντά στο σπίτι του στο Σάο Πάολο. Η απόφαση αυτή ελήφθη επειδή κανένας από τους παρευρισκόμενους δεν φορούσε μάσκα. Είπε׃ «Είναι ένας φόβος μου, δεν ξέρω πώς θα αντιδράσω σε μια ασθένεια που συνήθως προσβάλλει τους πνεύμονες. Ο γιατρός μου ζήτησε να προσέχω πολύ τον εαυτό μου», κατέληξε ο ιστορικός τερματοφύλακας. Είδαμε πως ένας άνθρωπος που τα είχε όλα τα πέταξε σε μια στιγμή. Και οι άνθρωποι που μέχρι εκείνο το απόγευμα του «Μαρακανά» τον έλεγαν «Κόνδορα» και τον λάτρευαν? Ήταν οι ίδιοι που τον καταδίκασαν. Που τον κατηγόρησαν και έπεσαν πάνω του να τον φάνε! Που τον αποκαθήλωσαν από τις καρδιές τους και τον υποχρέωσαν στην ανυποληψία. Που ποτέ ξανά δεν φώναξαν το όνομα του. Που ποτέ ξανά δεν αγόρασαν μπλούζα του. Και το πιο τραγικό, δυσάρεστο, άσχημο και ειρωνικό από όλα, είναι ότι το έκαναν, ίσως όχι επειδή έπαιξε άτιμα, αλλά γιατί το κόλπο του δεν έπιασε…

https://www.youtube.com/watch?v=p5GORMf0iRk

Από τον Ευστράτιο Φωτεινό